Madaxweyne Xasan Sheekh iyo Madaxweyne Geelle oo Xasuustay Shirkii Nabadeed ee Arta 25 Sano Ka Hor

Madaxweyne Xasan Sheekh iyo Madaxweyne Geelle oo Xasuustay Shirkii Nabadeed ee Arta 25 Sano Ka Hor

 

Madaxweynaha Soomaaliya Xasan Sheekh Maxamuud iyo Madaxweynaha Jabuuti Ismaaciil Cumar Geelle ayaa Khamiistii ubax dhigay magaalada Arta, iyagoo xasuusanaya 25-guuradii shirkii nabadeed ee Arta, kaas oo dib u soo celiyay dowladnimadii Soomaaliya kaddib sagaal sano oo dagaal sokeeye iyo burbur siyaasadeed ah.

Xafladda oo ay goob joog ka ahaayeen madax hore oo Soomaaliyeed, musharrixiin madaxweyne, iyo diblomaasiyiin gobolka ka socday, ayaa lagu maamuusay Shirkii Nabadda ee Arta ee 2000-kii, shir Soomaali hoggaaminaysay oo Jabuuti martigelisay, kaas oo horseeday Dowladdii Ku-Meelgaarka Qaranka (TNG) — taas oo calaamad u noqotay dib-u-dhalashadii dowladnimada Soomaaliyeed.

Madaxweyne Geelle: Arta Waa Tusaale Taariikhi ah

Madaxweyne Ismaaciil Cumar Geelle ayaa furitaanka munaasabadda ku tilmaamay shirkii Arta “tallaabo taariikhi ah oo muujisay sida Jabuuti uga go’an nabadda, midnimada iyo dib-u-dhiska dowladnimada Soomaaliya.”
Wuxuu xusay in ruuxa iyo himilada Arta ay weli astaan u yihiin rajada, iskaashiga, iyo hoggaanka Soomaaliyeed ee nabadda, isagoo adkeeyay doorka Jabuuti ee dhexdhexaadinta iyo xasilinta Geeska Afrika.

Madaxweyne Xasan Sheekh: Jabuuti Waa Saaxiib Lagu Kalsoon Yahay

Dhankiisa, Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud ayaa uga mahadceliyay Jabuuti taageeradii joogtada ahayd ee ay siisay Soomaaliya 25-kii sano ee la soo dhaafay, isagoo ku tilmaamay “saaxiib aan ka tegin xilliyadii ugu adkaa ee Soomaaliya.”
Wuxuu ugu baaqay dowladaha gobolka inay xoojiyaan iskaashiga si loo ilaaliyo xasilloonida iyo nabadda guud ee Geeska Afrika.

Shirkii Arta: Meelihii Ugu Muhiimsanaa ee Taariikhda Soomaaliya

Shirkii Arta ayaa la qabtay May 2000, kaddib markii dadaallo dib-u-heshiisiin ah oo ka dhacay Itoobiya, Masar iyo Kenya ay ku guuldareysteen in ay soo saaraan xal waara. Jabuuti, oo dooneysay hab ka duwan, ayaa casuuntay odayaasha dhaqanka, culimada, haweenka, iyo aqoonyahannada si ay uga wada tashadaan mustaqbalka dalka.

In ka badan 2,000 ergo Soomaaliyeed ayaa ka qeybgalay, iyadoo shirku soo saaray nidaamka 4.5-ka qabiil, kaas oo u qeybiyay awoodda beelaha Darood, Dir, Hawiye, iyo Raxanweyn si siman, halka beelaha laga tirada badanyahay ay heleen nus-qeyb. Markii ugu horraysay, haweenka oo isu tegay “Qabiilka Lixaad” ayaa helay matalaad rasmi ah.

Muddo afar bilood ah kaddib, ergooyinku waxay ansixiyeen Axdigii Ku-Meelgaarka Qaranka, waxaana 26-kii Agoosto 2000 loo doortay C/qaasim Salaad Xasan madaxweynaha dowladdii ugu horreysay ee la aqoonsaday tan iyo 1991-kii. Dowladdan cusub ayaa si degdeg ah u heshay aqoonsi caalami ah oo ka yimid Qaramada Midoobay, Ururka Jaamacadda Carabta, iyo Midowga Afrika.

Inkasta oo dowladdii ku-meelgaarka ahayd aysan awood badan lahayn, haddana habkii Arta wuxuu dhidibada u taagay heshiisyadii nabadeed ee dambe, sida Shirkii Nairobi ee 2004, iyo Dastuurka KMG ah ee 2012, kaas oo saldhig u ah nidaamka siyaasadeed ee maanta jira.

Shirka Arta ayaa weli loo arkaa mid ka mid ah dadaalladii nabadeed ee ugu guusha badnaa taariikhda casriga ah ee Soomaaliya, isagoo muujiyay in nabadda waarta lagu gaari karo wada-hadal Soomaaliyeed iyo isu-tanaasul, halkii laga sugi lahaa xal dibadeed.

Madaxweyne Geelle oo soo xiray munaasabadda ayaa yiri:

“Ruuxii iyo aragtidii Arta weli way nool yihiin. Waxay ina xasuusinayaan in nabadda Soomaaliya iyo gobolka laga dhisi karo oo keliya wada-hadal, ma aha kala-qaybsanaan.”